-
krzyczeć po kimś12.03.201612.03.2016Zdarza mi się słyszeć, zwłaszcza wśród moich znajomych z południa Polski, formę krzyczeć po kimś zamiast krzyczeć na kogoś. Z początku podejrzewałem, że jest to element śląskiej gwary, ale później zdarzało mi się napotykać tę formę także u mieszkańców innych rejonów kraju. Żaden ze słowników, które przeglądałem, nie wspomina o krzyczeniu po kimś. Stąd moja prośba o wyjaśnienie, skąd w języku wzięła się ta forma i czy można uznać za poprawne jej stosowanie.
-
Niektóre cechy fonetyczne Podhala
5.01.2022Dzień dobry.
W zawiązku z podróżami świątecznymi zawitałem po raz pierwszy do rodziny na Podhale i uderzyła mnie jedna rzecz. Mianowicie, bardzo dużo osób tutaj samogłoskę [e] wymawia jak [y]. Dla przykładu, ser -> [syr], mleko -> [mlyko], nie -> [niy]. Moje pytanie brzmi skąd taka tendencja?
Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego nowego roku!
-
ni pies, ni wydra
1.04.202224.01.2007Skąd się wzięła wydra w powiedzeniu: ni pies, ni wydra? Skoro np. w języku włoskim, a także niemieckim powiedzenie to ma formę: ni mięso, ni ryba.
-
polszczenie obcych nazw geograficznych15.09.201315.09.2013Dzień Dobry!
Niedawno na portalu sjp.pl rozgorzała dyskusja o haśle teksas z SJP Doroszewskiego. Najpierw chodziło o definicję, w której autor zamieścił nazwę stanu Texas pisaną przez x, co miało świadczyć o niekonsekwencji leksykografa. Później zaś dyskutanci skupili się na padającym tam stwierdzeniu, jakoby Texas był nazwą „stanu Ameryki Północnej” (por. kolorado).
1.Czy rzeczywiście był to wtedy błąd?
2. Skąd niekonsekwencja w polszczeniu stanów, np.: Nevada/Utah, ale Luizjana? -
sabra i jeke4.03.20124.03.2012Czy uzasadnione jest pisanie z wielkiej litery takich określeń jak np. jeke – tak nazywano Żydów, imigrantów z Niemiec w Mandacie Palestyny, lub sabra – jak określają siebie sami rdzenni Izraelczycy (sabra to opuncja, czyli kolczasty owoc o twardej skórze, ale miękkim i delikatnym wnętrzu)?
Z góry dziękuję za wyjaśnienie
Barbara Gadomska -
Wespół z darmozjadem 17.12.201517.12.2015Mam pytanie odnośnie słowa chyba że WESPÓŁ z przesłanką. Znalazłam tak napisane słowo w zdaniu. Dlaczego WESPÓŁ??? Zaciekawiło mnie również słowo DARMOZJAD. Skąd wzięło się takie słowo????
-
aklimatyzować6.02.20076.02.2007Czasownik aklimatyzować ma w WSWO PWN oznaczenie ndk lub dk. Zafrapowało mnie to mocno. Dotychczas wszystkie słowniki notowały tylko ndk, więc pomyślałem, że to może oparcie na tekstach. Jednak ani imiesłowu aklimatyzowawszy, ani innych form (np. aklimatyzował) potencjalnie wyrażających tryb dokonany nie znalazłem w Państwa Korpusie (i w Google też nie). Mamy już przecież dk zaaklimatyzować. Skąd więc informacja tam zawarta?
-
analizować, ale syntetyzować19.09.201319.09.2013Dzień dobry,
dlaczego standardowym czasownikiem od rzeczownika synteza jest syntetyzować? Na logikę (której wszak nie oczekuję od języka) powinno być chyba syntezować, które to słowo istnieje, lecz jest oznaczone jako „dawne”. Moja logika podparta jest takimi schematami, jak redukcja – redukować, analiza – analizować lub miłość –miłować. Skąd więc -ty- w syntetyzowaniu?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny -
anglicyzmy w terminologii komputerowej16.10.201216.10.2012Szanowni Państwo!
Od jakiegoś czasu spotykam się w polszczyźnie z terminem upgrade i tworzoną od niego spolszczoną wersją czasownika. Bardzo mnie to (coraz częstsze i trwalsze) przenikanie do naszego języka terminów anglojęzycznych w ich niezmienionej w dodatku formie razi; tym bardziej że wspomniany wyraz spotykam w języku potocznym, nie zaś w żargonie komputerowym. Czy można to zjawisko wytłumaczyć? Czy coś poza lenistwem takie działanie usprawiedliwia?
Z góry dziękuję za odpowiedź
Felicyta -
Bogurodzica czy Bogarodzica?12.04.200612.04.2006Bogurodzica czy Bogarodzica? Chodzi mi o tytuł Maryi, nie o utwór. Skąd ta różnica form? Czy są wymienne? W nazwie (wezwaniu) parafii spotykam obie formy, czy można ich używać, jak kto woli, myśląc o tej samej parafii? Czy jedna parafia może wybrać taką wersję, a druga inną?